Diz Protezi


      Diz Protezi Nedir ?

      Diz protezi , ağrı ve hareket kısıtlılığına sebep olan sebep olan diz ekleminin, protez bir eklem ile değiştirilmesi ameliyatıdır. Eklemi oluşturan kemik yüzeyler aşınıp ağrı ve hareket kısıtlılığına sebep olduğu zaman uygulanır. Eklem değişim ameliyatları içerisinde en sık uygulananıdır. Diz eklemi 3 anatomik kısımdan oluşur: Medial kompartman, lateral kompartman, Patello-femoral kompartman. Diz ekleminin sadece bir anatomik kısmının etkilendiği durumlarda parsiyel (yarım) diz protezi uygulanabilir. Her 3 kısmından etklendiği durumlarda Total (tam) diz protezi ameliyatı yapılmalıdır.Total (tam) diz protezi ameliyatında ,harab olmuş kıkırdak eklem yüzeyi tamamen çıkartılır , metal ve yüksek dayanıklılıkta polietilenden yapılmış komponentler yerleştirilir.

Sporcularda Menisküs Yaralanmaları


      Sporcularda Menisküs Yaralanmaları Nedir ?

      Spora olan ilginin ve spor yapan insan sayısının sürekli artmasına bağlı olarak, spora bağlı olan yaralanmalar da sürekli olarak artmaktadır. Yapılan bilimsel çalışmalar, hastanelere başvuran yaralanmaların % 10'un sportif kökenli olduğunu bildirmektedir. Bu yaralanmaların yarıdan fazlası da diz yaralanmalarıdır. Ülkemizde, bu yaralanmalara en fazla neden olan spor ise futboldur. Yapılan bilimsel çalışmalar, diz yaralanmalarının hekimleri en çok uğraştıran, maliyeti en yüksek olan ve sporcuya en fazla zaman kaybettiren yaralanmalar olduğunu ortaya koymaktadır.

      Temelde diz yaralanmalarının 2/3'ü kontakt sporlardaki (Amerikan futbolu, futbol, buz hokeyi ve hentbol gibi) travmatik yaralanma mekanizmaları ile 1/3'ü ise aşırı kullanmaya (sürantreman) bağlı olarak gelişir. Genelde sezon başında karşılaşılan ve açık yaralanma mekanizmasının olmadığı diz şikâyetlerinin temelinde bu vardır. Futbol gibi kontakt sporlardaki travmatik yaralanmalar genelde hafif bükülü diz üzerinde, eklemin aşırı biçimde dönmeye zorlanması ile gelişir. Menisküs yırtıkların belirtileri içerisinde kilitlenme en tipik bulgudur. Kilitlenme dizin değişik fleksiyon derecelerinde ani olarak takılıp hiç hareket etmemesi olarak tanımlanır ve yırtık sonrası gelişen serbest menisküs parçasının eklem içine takılması ile birden bire olur. Genellikle travmadan sonraki bulgular, hareket kısıtlılığı, ağrı ve eklem içinde su toplamasıdır. Pratikte her menisküs yırtığında, yırtık tarafta lokalize olmak üzere, ya eklem aralığında ya da tüm diz ekleminde ağrı olur. Yeni oluşan yırtıklarda ağrı şiddetlidir ve diz altına yayılabilir. Sporcu bu ağrıdan dolayı o dizine yük veremez veya sportif aktivasyonuna devam edemez. Menisküs yırtıklarında muayenenin yanısıra kesin teşhise ulaşmak için günümüzde en çok kullanılan görüntüleme yöntemi Manyetik Rezonans Görüntüleme yani MR dır. Ancak menisküs yırtıklarında kesin teşhis ve tedavi, eklem içi yapıların direkt gözle görüş olanağını tanıyan artroskopi ile mümkün olmaktadır. Artroskopi son yıllarda giderek gelişen ve popüler olan bir yöntemdir. Artroskopiden sonra menisküsler konusundaki görüşler kesin kriterlere bağlanmış ve bu yaralanmalar sporcuların spor hayatlarını sonlandıran sakatlıklar olmaktan çıkmıştır. Uygulanan küçük bir cerrahi ile erken aktif sportif yaşama dönüş olanağı sağlanmaktadır. Normal günlük yaşamı olan bir kişide cerrahi olmayan tedavi yöntemleri uygulanabilirse de, aktivasyon seviyesi yüksek sporculardaki belirtiler, aktif sportif yaşamı engellediği anda, artroskopik cerrahi tedavi gereksinimi doğmuş olur. Geçmiş dönemlerde menisküs patolojilerinin klasik cerrahi tedavisi menisküslerin bir bütün olarak çıkarılması idi. Menisküslerin bütün olarak çıkarılması sonrası 5–10 yıllık sonuçlar dizlerde erken dejeneratif değişiklikleri (kireçlenmeler) açık bir şekilde göstererek menisküslerin korunması gerekliliğini kanıtlamıştır. Çünkü menisküslerden yoksun dizlerde gelişen biomekanik ve özellikle vücut yükünün tanınmasındaki bozukluklar erken dejeneratif değişiklikleri kaçınılmaz kılmaktadır. 1980'li yıllarda konu üzerinde yapılan yaygın çalışmalar menisküslerin korunması kavramını kesinleştirmiştir. Menisküslerin cerrahi tedavi içerisindeki korunmalarında da en büyük yardımcı yine artroskopik yöntemler olmaktadır. Artroskopik cerrahi yöntemlerle yalnızca yırtık menisküs bölümünün çıkarılması ile menisküsün bütünlüğü korunmaktadır. Sporcularda bu yöntemlerin, artroskopinin minimal cerrahi olanağı ile gerçekleştirilmesinin temel yararı, sportif aktivasyonlara dönüş süresini çok kısaltmasıdır. Aynı yöntem hastanede kalış süresini bir güne indirmekle birlikte kolay rehabilitasyon olanağı sağlamıştır. Menisküslerin tedavileri içerisinde son yıllarda menisküs tamirleri ve başarılı sonuçları konusundaki görüşler giderek artmaktadır. Menisküslerin dış 1/3 bölümünün kanla beslenmesi bu dokulara yönelik problemlerde tamir olanağını sağlamaktadır. Yine artroskopik yöntemlerle menisküs tamirlerinin gerçekleştirilmesi sporcuları uzun vadeli diz problemlerinden koruyarak aktif sportif yaşam süresini uzatmıştır.
Devamını Oku

Gonartroz (Diz Kireçlenmesi)


      Gonartroz (Diz Kireçlenmesi) Nedir?

      Gonartroz, diz ekleminde kıkırdak kaybı sonucu ortaya çıkan bir hastalıktır. Çoğunlukla 50 yaşın üzerindeki kişilerde görülür. Kilolu insanlarda görülme sıklığı daha fazladır.Kilo kaybı ile şikayetlerde azalma izlenir.Genetik yatkınlık da söz konusudur.

Belirtiler:

  • Ağrı
  • Dizde hareket kısıtlılığı
  • Dizde sertlik
  • Eklemde şişlik ve ısı artışı
  • Eklemde deformasyon
  • Hareket sırasında diz ekleminden ses gelmesi
      Gonartroz teşhisi muayene ve röntgen ile koyulur. Bir çok hastanın dizinde osteoartrit (kireçlenme) vardır ama bu hastaların hepsine diz protezi ameliyatı yapılmaz. Ameliyatı kararında en önemli unsur, hastanın aktivitelerini kısıtlayan ve yaşam kalitesini azaltan ağrının varlığıdır. Ameliyat, ağrı kontrolü cerrahi dışı yöntemlerle sağlanamadığı ve hastanın yaşam kalitesini ileri derecede etkilediği zaman yapılmalıdır.

Ameliyat genellikle spino-epidural anestezi (sadece bacakların belden yapılan iğne ile uyuşturulması) ile yapılmaktadır.Epidural katatere takılan bir cihaz ile hastanın ağrısız ve konforlu bir ameliay sonrası süreç geçirmesi sağlanır.

Ameliyatın ertesi sabahı pansuman yapılıp hasta ayağa kaldırılır ve ameliyatlı bacağının üzerine tam yük vererek yürütülür. Hastanede kalış süresi ortalama 3 gündür.

Ameliyattan sonraki hayatlarında hastalarımıza klozet kullanımı önerilmektedir. Alaturka tuvalet kullanımı tavsiye edilmez. Ameliyat sonrası diz hareketleri normal şekilde namaz kılmaya elverişli olduğu halde, protezin ömrü kısalabileceğinden, namaz kılan hastalarımız için ameliyattan sonra namazı sandalyede oturarak kılmaları tavsiye edilir.Bu iki husus dışında hastalarımızın sakınması gereken bir durum veya yapmaması gereken bir hareket bulunmamaktadır. Uygun cerrahi teknik ile yapılan protezlerin ömrü 25 yıla kadar ulaşmaktadır. Protezin ömrünü belirleyen en önemli faktörler, kullanılan protezin kalitesi,hastanın aktivite derecesi ve kilo durumudur.
Devamını Oku

Artroskopi


      Artroskopi Nedir?

      Artroskopi eklemi ilgilendiren hastalıkların tanı ve tedavisinde kullanılan bir cerrahi yöntemdir. Artroskopi kelimesi latinceden alınmış olup , Artros[eklem] ve skopi [gözlemek] anlamına gelen köklerden türetilmiştir. Yani, artroskopi "eklemin içine bakmak" anlamına gelir. Eklemin içini görmemizi sağlayan alete ise artroskop denir. Artroskop fiberoptik ışık kaynağına bağlanmış mercek ve video kamera sistemleri kullanılır. Eklem içerisini gözlemek için, 0.5 cm'lik deliklerden artroskopinin optik sistemi eklemin içerisine sokulur. Artroskopi aslında optik bir sistemdir. Skop denilen optik sistemin ucuna takılan bir kamera ile monitörden bütün eklem içi görülür.. Eklem içerisindeki görüntüler 6-10 kez büyütüldüğü için eklemin içindeki bütün yapıların çok detaylı bir muayenesi mümkündür. Görüntüler videoya kaydedilebilir, fotoğraf alınabilir Bu çerçevede açık cerrahi tedavi yöntemlerinde gereken büyük kesileri yapılmadan, minimal ve çok küçük kesilerden eklemlerin içerisi gözlenir.

Ayrıca artroskopi ile, açık cerrahi sırasında ulaşılamayan bölgelerinde görüntülenebildiği için, daha eksiksiz bir inceleme olanağı vardır.

      1980 li yıllara kadar, sadece teşhis amaçlı kullanılan artroskopi, teknoloji ve deneyimlerin gelişmesi ile bugün tatışmasız bir tedavi yöntemi olmuştur. Diz ve omuz gibi büyük eklemlerde 4mm. çaplı artroskoplar, küçük eklemlerde ise 1.9-2.7 mm çaplı olanları kullanılır. Bu çaptaki deliklerden girilerek, eklem kıkırdağı, menisküler, bağlar, eklemi döşeyen zarın hastalıkları, eklemi ilgilendiren kırık ve çıkıkları, tedavi edilebilmektedir . Günümüzde artroskopi bir teşhis aracı olmaktan çok, bir tedavi aracı olarak (artroskopik ameliyatlar) kullanılmaktadır.Bunun için görüntüleme sistemi dışında antroskopik, cerrahi özel olarak geliştirilmiş 2.7-6.5 mm çapında mekanik veya motorlu aletler kullanılır. Artroskopiden sırasında konulan kesin teşhise göre , aynı seansta artroskopik cerrahiye geçilir.

Tekniğin asıl yararı ameliyattan sonra görülür.Eklem açılmadığı için fizik tedavi ve rehabilitasyona daha erken başlanır ve daha kolay olur. Artroskopik cerrahi, çok küçük kesilerden yapıldığı için, normal dokulara en az zarar veren yöntemdir . Hastaların ameliyat sonrası ağrısı, açık cerrahi girişimlere göre çok daha azdır. Böylelikle hasta daha çabuk iyileşir, aktif yaşamına daha erken döner. Özellikle sporcuların spora erken dönebilmeleri büyük avantajdır.

Artroskopi sonrası yeterli bir ekzersiz yapılırsa eklemde hareket kısıtlılığı gelişme riski açık girişimlere göre yok denecek kadar azdır. Aynı şekilde enfeksiyon, trombofilebit gibi sorunlar daha nadir görülür. Bütün bu nedenlerden dolayı, artroskopik cerrahi sonrası iyileşme süresi daha kısa ve iyileşme süresi daha rahattır.

ARTROSKOPİ NASIL YAPILIR?
Artroskopik girişim için ameliyathane şartları ve anestezi gereklidir. Tanısal antroskopi lokal anestezi ile yapılabilir. Cerrahi antroskopi için sıklıkla genel veya spinal [ belden uyuşturma ] anestezi gereklidir. Eklem içerisini görmek için 0,5 cm boyunda bir kesi yapılır. Tanı ve tedavi için birkaç kesi daha gerekebilir. Cerrahi işlem için gereken aletler ikinci bir kesi ile eklem içerisine sokulur. Cerrahi girişim video monitöründen eklem içini seyrederedilerek yapılır. İstendiğinde artroskopinin tamamı videoya kayıt edilebilir. İşlem tamamlandıktan sonra, eklem içine biriken sıvıyı dışarı almak üzere bir dren yerleştirilebilinir. Bu dren sıklıkla ameliyattan bir sonraki pansuman sırasında çıkartılır. Artroskopik girişim sonrası çoğunlukla hafif ağrı kesiciler yeterli olur. Yapılan işlemin cinsine göre hastanede kalış süresi bir ile iki gün arası değişir, çapraz bağ veya diz kapağı çıkığı tamiri yapılan hastalar dışında genellikle yatış süresi bir gündür.

Artroskopik girişim sonrası alçı uygulanmaz, bazı durumlarda kontrollü harekete izin veren dizlikler kullanılır. Bazı girişimlerden sonra 3-4 hafta koltuk değneği kullandırılarak ameliyatlı bacağa tam yük vermekten kaçınılabilir. Artroskopi sonrası hangi hareket ve egzersizlere izin verileceği ve yara bakımının nasıl olacağı konusunda tarafınıza bilgi verilecektir . Kontrollerde dikişlerin alınması ve rehabilitasyon proğramı konusunda yardımcı olunacaktır . İyileşme süresi, yapılan girişimin büyüklüğüne göre değişebilir.

ARTROSKOPİ HANGİ DURUMLARDA GEREKLİDİR?
Eklem hastalıklarının tanısı, iyi bir hikaye, fizik muayene ve direkt grafiler ve labaratuar tetkiklerinin yardımı ile konulur. Gerekli hallerde bilgisayarlı tomoğrafi ve manyetik rezonans görüntülemesi kullanılabilir. Bütün bunlara rağmen teşhis zorluğu olan problemlerde artroskopik inceleme yapılabilir. Ancak günümüzde artroskopi aşşağıda sayılan problemlerde yaygın olarak kullanılmaktadır. Çünkü artroskopi eklemleri ilgilendiren hastaların tedavisinde sık kullanılır. Uygulama sırasıyla diz , omuz, ayak bileği, el bileği, dirsek ve kalça eklemlerinde yapılmaktadır.

DİZ EKLEMİNDE:
Dizde en sık görülen sorunlar şunlardır:
  • Menisküs yırtıkları,
  • Bağ yırtıkları, özellikle ön çapraz bağ,
  • Eklem kıkırdağı hasarı,
  • Serbest cisimler (eklem faresi).
Diz eklem zarının iltihaplanması ve büyümesi (sinovit); genellikle romatizmal durumlara bağlıdır. Artroz veya kireçlenme

Dizde artroskopik yani kapalı olarak yapılabilen başlıca girişimler: Yırtık meniküs parçalarının çıkarılması, Bazı menisküs yırtıklarının dikilmesi, Ön ve arka çapraz bağ tamirleri, Erken dönemde osteoartrit [kireçlenme] tedavisi, Osteokondritisler [kıkırdaktan parça ayrılmaları veya eklem fareleri], Diz eklemini ilgilendiren kırıklar Taze kıkırdak nakilleri, Patella (diz kapağı) ekseninin düzeltilmesi, Diz kapağı çıkıklarının tedavisi Eklem iltihaplarının boşaltılması, Hastalıklı eklem zarının çıkartılması (sinoviyektomi) Kaza veya hastalık sonrası meydana gelen hareket kısıtlılıklarının açılması, Eklem içi iyi huylu tümör ve kistlerin çıkartılması artroskopik veya artroskopi destekli yapılabilir.

OMUZDA:
Kas sıkışması ve tekrarlayan omuz çıkıklarının tedavisi, Omuz eklemi içindeki kıkırdak ve kas kirişi hastalıklarına yönelik girişimler, Erken dönemde osteoartrit [kireçlenme] tedavisi, Romatizmal hastalıklarda sinevektomi [kalınlaşmış olan eklemi döşeyen zarın çıkartılması], Omuz hareket kısıtlılıklarının açılması, Eklem içi serbest cisimlerin çıkartılması artroskopik veya artroskopi destekli yapılabilir.

AYAK BİLEĞİNDE:
Eklem içi kırıklar, osteokondritisler [kıkırdaktan parça ayrılmaları ve eklem fareleri], Meniskoid lezyonlar [tekrarlayan burkulmalar sonrası meydana gelen doku sıkışmaları], Erken dönemde osteoartrit [kireçlenme], Romatizmal hastalıklarda artroskopik tanı ve tedavi yapılabilir.

EL BİLEĞİNDE:
Eklem içi kırıkların tedavisi, Sinir sıkışmalarının gevşetilmesi, Bilek kemikleri arasındaki bağ yırtıklarının tedavisi, Eklem kıkırdağı harabiyetlerin tedavisi, TFCC [eklem içindeki özel kıkırdak yastıkçığı] yırtıkların düzeltilmesi artroskopik olarak yapılabilir.

DİRSEKTE:
Osteokondritislerin [kıkırdaktan parça ayrılmaları ve eklem fareleri] tedavisi, Serbest cisimlerin çıkarılması, Hareketi engelleyen kemik çıkıntılarının törpülenmesi, Romatizmal hastalıklarda sinoviyektomi [kalınlaşmış olan eklemin döşeyen zarın yırtılması], Eklem içi iyi huylu tümör ve kistlerin çıkartılması artroskopik veya artroskopi destekli yapılabilir.
Devamını Oku